به گزارش خبرواقعی به نقل از روزنامه رمزاقتصاد بازگشت قانونمند کارگران افغانستانی به بخشهای خدماتی، ساختمان و صنعت ایران آغاز شده است. این اقدام، بحران کمبود نیروی انسانی را کاهش میدهد. اگرچه فرآیند اخراج قبلی هزینههای سنگینی داشت، اما باید بازگشت قانونی آنان را اتفاقی مثبت ارزیابی کرد. بسیاری از واحدهای خدماتی، ساختمانی و صنعتی در […]
به گزارش خبرواقعی به نقل از روزنامه رمزاقتصاد بازگشت قانونمند کارگران افغانستانی به بخشهای خدماتی، ساختمان و صنعت ایران آغاز شده است. این اقدام، بحران کمبود نیروی انسانی را کاهش میدهد. اگرچه فرآیند اخراج قبلی هزینههای سنگینی داشت، اما باید بازگشت قانونی آنان را اتفاقی مثبت ارزیابی کرد.
بسیاری از واحدهای خدماتی، ساختمانی و صنعتی در ایران با کمبود شدید نیروی کار مواجه شده بودند. این مشکل، کاهش تولید، افزایش دستمزدها و افت کیفیت کار را در پی داشت. اکنون سیاستگذاران کشور راهکار جدیدی اجرا میکنند: آنها مجوز رسمی ورود ۲۰۰ هزار نیروی کار افغانستانی را در سال اول صادر کردهاند. معاون وزارت کار اعلام کرد که این افراد پس از خروج موقت از ایران، با ویزای کارگری قانونی بازمیگردند. هدف، برقراری تعادل در بازار کار است.
بستر مسأله
در ماههای اخیر، بخشهای خدمات، ساختمان و صنعت با کمبود نیروی انسانی روبرو بودند. این کمبود، فعالیت بسیاری از واحدهای تولیدی و خدماتی را با محدودیت مواجه کرد. برخی کارفرمایان برای جبران این کمبود، دستمزدهای بالاتری پرداختند. این افزایش دستمزد، به نوبه خود قیمت نهایی خدمات و کالاها را بالا برد و کیفیت کار نیز کاهش یافت. روزنامه رمز اقتصاد پیشتر گزارش داده بود که خروج اتباع خارجی و نبود نیروی جایگزین داخلی، به صنعت ساختمان «آسیب جدی» زده است. بنابراین، وزارتخانههای مربوطه تصمیم گرفتند حضور نیروی کار افغانستانی را ساماندهی کنند.
راهکار رسمی؛ مجوز ۲۰۰ هزار نفر
دولت از ابتدای مهرماه ۱۴۰۴ طرح صدور «ویزای کارگری» برای اتباع افغانستانی را با سقف سالانه ۲۰۰ هزار نفر آغاز کرده است. این طرح شرایط کلیدی زیر را دارد:
- 
کارفرمایان ابتدا باید برای جذب نیروی کار ایرانی در سامانه رسمی درخواست دهند.
 - 
اگر نیروی ایرانی برای شغل مورد نظر وجود نداشت، کارفرما میتواند نیروی کار افغانستانی را به صورت قانونی جذب کند.
 - 
متقاضیان خارجی باید برای دریافت ویزا، موقتاً از ایران خارج شوند.
 - 
ویزای صادر شده در سال اول ۹ ماه اعتبار دارد.
 - 
تمدید ویزا به عملکرد فرد و نیاز بازار کار بستگی دارد.
 - 
هدف اصلی، قانونیسازی حضور و حذف واسطهها از بازار کار است.
 
مزایا و نقاط قابل بهبود
مزایای آشکار:
- 
این طرح شکاف نیروی کار در بنگاههای اقتصادی را پر میکند.
 - 
حضور قانونی، حقوق و بیمه نیروی کار افغانستانی را بهتر تضمین میکند.
 - 
بخشهایی که نیروی ایرانی در آنها کمبود دارد، تقویت میشوند.
 
نقاط قابل بهبود:
- 
فرآیند خروج و دریافت ویزا برای برخی پیچیده و پرهزینه است.
 - 
ایجاد یک بانک اطلاعاتی دقیق پیش از این اقدام، سرعت جذب را افزایش میداد.
 
نتیجهگیری
ورود قانونی ۲۰۰ هزار نیروی کار افغانستانی اقدامی ضروری و مثبت در شرایط کنونی است. اما این اقدام باید به یک نظام جامع برای مدیریت نیروی کار خارجی تبدیل شود. ایجاد بانک اطلاعاتی، سامانه رصد یکپارچه و تسهیل فرآیندهای اداری، گامهای بعدی هستند. در کنار این سیاست، باید با ارتقای مهارت و دستمزد نیروی کار ایرانی، از هرگونه تبعات منفی در بازار کار جلوگیری کرد.