به گزارش پایگاه خبری خبرواقعی به نقل از روزنامه رمزاقتصاد تورم خوراکی ایران در شهریور ۱۴۰۴ به سطح بیسابقهای رسیده و فشار سنگینی بر اقشار کمدرآمد وارد کرده است. روزنامه رمز اقتصاد در تاریخ یکشنبه ۶ مهر ۱۴۰۴ به بررسی این موضوع و ناکارآمدی مدیریت بازار پرداخته است. انتقاد از بیبرنامگی در مدیریت بازار تیتر […]
به گزارش پایگاه خبری خبرواقعی به نقل از روزنامه رمزاقتصاد تورم خوراکی ایران در شهریور ۱۴۰۴ به سطح بیسابقهای رسیده و فشار سنگینی بر اقشار کمدرآمد وارد کرده است. روزنامه رمز اقتصاد در تاریخ یکشنبه ۶ مهر ۱۴۰۴ به بررسی این موضوع و ناکارآمدی مدیریت بازار پرداخته است.
انتقاد از بیبرنامگی در مدیریت بازار
تیتر اصلی «بیبرنامگی و عدم مدیریت بازار، عامل اصلی تشدید التهاب قیمتها» نشان میدهد خانوارهای ایرانی در شهریور ۱۴۰۴ به طور میانگین ۲۵.۳ درصد بیشتر از سال گذشته برای کالاها و خدمات یکسان هزینه کردهاند. آمارهای رسمی تورم خوراکیها را با شدت بیسابقهای گزارش میکنند که قشر کمدرآمد و متوسط را تحت فشار قرار داده است.
آمار تورم خوراکیها: فشار بر سبد خانوار
مرکز آمار ایران گزارش میدهد تورم نقطه به نقطه خوراکیها و آشامیدنیها در شهریور به ۵۷.۳ درصد رسیده است. نان و غلات با ۹۳.۳ درصد، میوه و خشکبار با ۷۷.۲ درصد و سبزیجات با ۹۷ درصد افزایش قیمت، موتور محرک این تورم هستند. این ارقام فشار شدیدی بر سبد کالایی اقشار آسیبپذیر وارد کردهاند.
تورم در سایر بخشها
تورم آب، برق و سوخت ۲۷ درصد و حمل و نقل عمومی ۲۸ درصد افزایش یافته و فشار مضاعفی بر مصرفکنندگان وارد میکند. در مقابل، تورم مسکن با ۳۷.۵ درصد در سال منتهی به شهریور کاهش یافته است. این تقابل نشان میدهد تورم خوراکی ایران مستقیماً مایحتاج ضروری مردم را هدف قرار داده است.
دلایل بیضابطگی بازار
ناتوانی در مدیریت نهادههای دامی
وابستگی تولیدات داخلی به نهادههای وارداتی، زنجیره تولید گوشت، مرغ و لبنیات را در برابر شوکهای ارزی و بینالمللی آسیبپذیر کرده است. نبود برنامهریزی منسجم برای واردات به موقع و با قیمت مناسب، قیمت این کالاها را به طور مداوم نوسانی کرده است.
آشفتگی در قیمتگذاری کالاهای اساسی
مسئولان ادعای نظارت بر بازار دارند، اما قیمتگذاری برنج، روغن و شکر بیشتر تحت تأثیر سفتهبازی و عرضه و تقاضای غیرقانونی است. این آشفتگی اعتماد تولیدکننده و مصرفکننده را از بین برده است.
فقدان استراتژی در وزارت جهاد کشاورزی
وزارت جهاد کشاورزی برنامه جامعی برای مدیریت عرضه محصولات کشاورزی ندارد یا توان اجرای آن را از دست داده است. در برخی فصول، مازاد تولید قیمتها را پایین میآورد و به کشاورزان ضرر میزند. در فصول دیگر، کمبود محصول قیمتها را بالا برده و مصرفکنندگان متضرر میشوند.
نقش ستاد تنظیم بازار چیست؟
ستاد تنظیم بازار نتوانسته تورم خوراکی ایران را مهار کند. این نهاد به جای برنامهریزی دقیق برای تأمین کالاهای اساسی، بهصورت مقطعی عمل میکند. کنترل بازار با بخشنامه ممکن نیست؛ مدیریت عرضه کلید موفقیت است. تأخیر در واردات نهادههای دامی قیمت گوشت، مرغ و لبنیات را روزانه افزایش میدهد. نبود برنامه بلندمدت برای برنج، بازار را به دست دلالان سپرده است.
راهحلهای پیشنهادی
تجربه کشورهای دیگر نشان میدهد مهار تورم حاد نیازمند عزم فرابخشی است. شفافیت در آمار و برنامههای دولت ضروری است تا مردم و فعالان اقتصادی از برنامه تأمین کالاهای اساسی مطلع شوند. تقویت تولید داخلی با کاهش وابستگی به نهادههای وارداتی و هدفمندی یارانهها برای حمایت مستقیم از اقشار کمدرآمد دیگر اقدامات کلیدی هستند.
پرسش نهایی: برنامه عملیاتی کجاست؟
آیا زمانی فرا میرسد که به جای آمارهای تکراری افزایش قیمت، مسئولان برنامههای عملیاتی برای مهار تورم خوراکی ایران ارائه دهند؟ تا آن زمان، خانوارهای ایرانی شاهد کاهش روزافزون قدرت خرید خود خواهند بود.
