پایگاه خبری خبرواقعی، ۱۹ مرداد ۱۴۰۴ – رانندگی، فعالیتی روزمره اما پیچیده، نیازمند تمرکز و واکنش سریع است. با این حال، آمار بالای تصادفات جاده‌ای در جهان و ایران، ضرورت بررسی عوامل مخل ایمنی را برجسته می‌کند. سالانه بیش از دو میلیون نفر در جهان در تصادفات جان می‌بازند و ایران نیز از این معضل […]
پایگاه خبری خبرواقعی، ۱۹ مرداد ۱۴۰۴ – رانندگی، فعالیتی روزمره اما پیچیده، نیازمند تمرکز و واکنش سریع است. با این حال، آمار بالای تصادفات جاده‌ای در جهان و ایران، ضرورت بررسی عوامل مخل ایمنی را برجسته می‌کند. سالانه بیش از دو میلیون نفر در جهان در تصادفات جان می‌بازند و ایران نیز از این معضل مستثنی نیست. یکی از عوامل کلیدی، حواس‌پرتی رانندگان است که موسیقی، به‌عنوان همراه همیشگی بسیاری، نقش مهمی در آن ایفا می‌کند.
عوامل حواس‌پرتی در رانندگی
عدم تمرکز رانندگان، از جمله استفاده از تلفن همراه یا گوش دادن به موسیقی، خطر تصادف را افزایش می‌دهد. مطالعات درباره تأثیر موسیقی بر رانندگی نتایج متناقضی دارند. برخی موسیقی را آرام‌بخش می‌دانند، در حالی که دیگران آن را عامل کاهش تمرکز معرفی می‌کنند. این تناقض، نیاز به تحقیقات دقیق‌تر را نشان می‌دهد.
پژوهش جدید درباره موسیقی و رانندگی
ایرج علیمحمدی، استاد دانشگاه علوم پزشکی ایران، به همراه تیمی از پژوهشگران این دانشگاه و دانشگاه علوم پزشکی تهران، مطالعه‌ای برای بررسی تأثیر موسیقی بر رانندگی طراحی کردند. هدف این پژوهش، تحلیل اثر ریتم و بلندی موسیقی بر دقت، سرعت، و واکنش رانندگان بود.
روش‌شناسی پژوهش
در این مطالعه، ۹۰ نفر در رده سنی ۲۰ تا ۳۵ سال در محیط شبیه‌سازی‌شده رانندگی شرکت کردند. ابتدا آزمون شخصیتی برای تعیین درون‌گرایی یا برون‌گرایی انجام شد. سپس، شرکت‌کنندگان ۱۵ دقیقه با موسیقی‌های مختلف (تند، کند، با صدای کم یا زیاد) رانندگی کردند. داده‌هایی مانند سرعت، زمان واکنش هنگام ترمز، و تعداد برخورد با عابر فرضی ثبت و با نرم‌افزارهای آماری تحلیل شد.
یافته‌های کلیدی
نتایج نشان داد موسیقی کند با صدای بلند، سرعت رانندگی را افزایش می‌دهد و احتمال برخورد با عابر فرضی را بالا می‌برد. این نوع موسیقی، تمرکز را کاهش داده و خستگی ذهنی را تشدید می‌کند. افراد درون‌گرا نسبت به برون‌گراها زمان واکنش کندتری داشتند، که آن‌ها را در معرض خطر بیشتری قرار می‌دهد. موسیقی تند ممکن است هوشیاری را موقتاً افزایش دهد، اما در بلندمدت تمرکز را کاهش می‌دهد.
عوامل تأثیرگذار بر عملکرد
این پژوهش نشان داد که تأثیر موسیقی به ریتم و صدا محدود نیست. جنسیت، تجربه رانندگی، و ویژگی‌های شخصیتی نیز نقش دارند. مردان، که معمولاً زمان بیشتری رانندگی می‌کنند، بیشتر تحت تأثیر موسیقی قرار می‌گیرند. افراد درون‌گرا نسبت به محرک‌های صوتی حساس‌ترند و ممکن است عملکردشان افت کند. با این حال، به دلیل محدودیت‌های زمانی و تعداد شرکت‌کنندگان، برخی نتایج به سطح معنادار آماری نرسیدند.
اهمیت نتایج برای ایمنی
این مطالعه، منتشرشده در مجله سلامت کار ایران، بر ضرورت تنظیم سیاست‌های ایمنی تأکید دارد. نتایج نشان می‌دهند که انتخاب موسیقی مناسب و توجه به ویژگی‌های شخصیتی می‌تواند ایمنی رانندگی را بهبود بخشد. این یافته‌ها می‌توانند به تدوین دستورالعمل‌هایی برای کاهش حوادث جاده‌ای کمک کنند.
توصیه‌های عملی
رانندگان باید در انتخاب موسیقی دقت کنند و از موسیقی‌های کند با صدای بلند اجتناب کنند. آگاهی از ویژگی‌های شخصیتی و تأثیر آن بر رانندگی نیز ضروری است. سیاست‌گذاران می‌توانند با استفاده از این یافته‌ها، کمپین‌های آموزشی برای افزایش ایمنی جاده‌ای راه‌اندازی کنند
