آمار نگران‌کننده اعتیاد در ایران

به گزارش پایگاه خبری خبرواقعی، نادر توکلی، رئیس دانشگاه علوم پزشکی ایران، در آیین افتتاحیه کنگره دانش اعتیاد در مرکز همایش‌های رازی اعلام کرد که ۲.۸ میلیون نفر در ایران مستقیماً با اعتیاد درگیر هستند. او افزود: «اگر خانواده‌ها و وابستگان این افراد را در نظر بگیریم، ۱۰ تا ۱۲ میلیون نفر از تبعات اجتماعی و روانی اعتیاد رنج می‌برند.» این آمار نشان‌دهنده عمق بحران اعتیاد ایران و تأثیر گسترده آن بر جامعه است.

 جایگاه اعتیاد در میان چالش‌های جهانی

توکلی تأکید کرد که سازمان جهانی بهداشت، اعتیاد را در کنار مسائلی مانند سلاح‌های کشتار جمعی، آلودگی محیط زیست، و فقر به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های جهانی معرفی کرده است. در ایران، اختلالات ناشی از مصرف مواد مخدر و روان‌گردان پس از تصادفات جاده‌ای، حوادث، بیماری‌های قلبی، و افسردگی، چهارمین عامل بار بیماری‌ها محسوب می‌شود. این رتبه‌بندی اهمیت توجه فوری به بحران اعتیاد ایران را نشان می‌دهد.

 افزایش اعتیاد در سنین پایین و زنان

رئیس دانشگاه علوم پزشکی ایران هشدار داد که مصرف مواد مخدر در میان نوجوانان و زنان رو به افزایش است. او به وضعیت بیمارستان‌های شهریار اشاره کرد و گفت: «دو سوم بیماران بستری در بخش مسمومیت این بیمارستان‌ها به دلیل سوءمصرف مواد مراجعه کرده‌اند.» توکلی افزود که اگر مصرف قلیان و الکل را نیز به آمار اعتیاد اضافه کنیم، هزینه‌های هنگفتی در حوزه سلامت ایجاد می‌شود که بحران اعتیاد ایران را به یک چالش چندلایه تبدیل کرده است.

 اعتیاد، بیماری قابل درمان

توکلی با تأکید بر اینکه اعتیاد جرم نیست، اظهار داشت: «اعتیاد یک بیماری مزمن، عودکننده، و قابل درمان مغزی است.» او معتقد است که با پذیرش این دیدگاه، می‌توان برنامه‌های مؤثری برای کنترل این معضل طراحی کرد. دانشگاه علوم پزشکی ایران از سال گذشته اتاق فکر دانش اعتیاد را راه‌اندازی کرده تا راهکارهای علمی برای کاهش آسیب‌های اعتیاد تدوین کند. توکلی خواستار توقف توزیع غیرقانونی داروهای اعتیاد و نظارت بر مراکز غیررسمی شد.

 جزئیات کنگره دانش اعتیاد

علی فرهودیان، دبیر علمی کنگره دانش اعتیاد، توضیح داد که این کنگره به مدت چهار روز برگزار می‌شود و شامل ۵۸ پنل و سمپوزیوم تخصصی، ۱۵۰ پوستر علمی، و ۲۵۰ سخنرانی علمی است. او افزود: «این رویداد برای شرکت‌کنندگان ۲۰ امتیاز بازآموزی دارد و فرصتی برای تبادل دانش و تجربه در حوزه بحران اعتیاد ایران فراهم می‌کند.» این کنگره گامی مهم برای ارتقای آگاهی و یافتن راهکارهای نوین محسوب می‌شود.

عوامل مغزی و اجتماعی اعتیاد

محمدتقی جغتایی، رئیس کنگره، عوامل ایجادکننده اعتیاد را تشریح کرد. او گفت: «عوامل فردی و اجتماعی در بروز اعتیاد نقش دارند. شبکه‌های مغزی مانند شبکه پاداش که دوپامین را افزایش می‌دهد، شبکه تصمیم‌گیری که مقاومت در برابر وسوسه را کاهش می‌دهد، شبکه یادگیری که میل به مصرف را با محرک‌های محیطی فعال می‌کند، و شبکه حالت پیش‌فرض که نشخوار فکری را افزایش می‌دهد، در اعتیاد دخیل هستند.» این توضیحات نشان می‌دهد که اعتیاد یک مشکل پیچیده زیستی و اجتماعی است.

 ظرفیت ایران در درمان اعتیاد

محمد رئیس‌زاده، رئیس سازمان نظام پزشکی، تأکید کرد که ایران با حضور اساتید برجسته و شبکه گسترده مراکز درمان اعتیاد (MMT) ظرفیت بالایی برای مقابله با بحران اعتیاد ایران دارد. او گفت: «بیش از ۹۰۰۰ پزشک عمومی در مراکز درمان اعتیاد فعالیت می‌کنند که فرصتی بزرگ برای بهبود وضعیت است.» رئیس‌زاده افزود که درمان اعتیاد نباید تنها بر مواد متمرکز باشد، بلکه رفتارهای معتادان نیز باید مورد توجه قرار گیرد.

 ضرورت نظارت و اصلاحات

رئیس‌زاده هشدار داد که نباید همه پزشکان فعال در مراکز درمان اعتیاد را به دلیل تخلفات احتمالی زیر سؤال برد. او خواستار نظارت دقیق‌تر بر این مراکز و تقویت برنامه‌های درمانی شد. اصلاح توزیع داروهای اعتیاد و استفاده از رویکردهای نوین جهانی می‌تواند به کاهش آسیب‌های اجتماعی و اقتصادی ناشی از اعتیاد کمک کند.

جمع‌بندی: گامی برای مهار بحران

کنگره دانش اعتیاد فرصتی برای بررسی ابعاد مختلف بحران اعتیاد ایران فراهم کرده است. با تأثیر بر ۱۲ میلیون نفر، اعتیاد چالشی چندلایه است که نیازمند برنامه‌ریزی علمی، نظارت دقیق، و همکاری بین نهادها است. پایگاه خبری خبرواقعی گزارش می‌دهد که با تقویت مراکز کاهش آسیب و اصلاح سیاست‌های درمانی، می‌توان به کاهش تبعات این بحران امیدوار بود.